XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
Dena den, garai honetan sortu ziren zientzi moderno askori oinarria emango zioten sintesiak.
Geografiarako Alexander von Humboldt-en (1769-1859) lana edo Palentologiarako G. Cuvier-ena (1769-1832), adibidez.
Mendearen bigarren erdialdian zehatzagoa egin zen zientzia, teoriak xehetasunez frogatuz, eta datu estatistikoak eskatuz: joera berriari
Honen metodoa Auguste
Aurrerantzean, zientzia zehatz, erreal eta
Aurreko belaunaldien erlijio-fedearen ordez, gizaki modernoak zientzian fede berri bat behar du, zioen Comte-k.
1815ean, Europako naziorik gehienek kultur iraganaldi luze eta aberatsa zeukaten beren atzean (...).
1815ean, erudituen kulturak neurriren batean etenda zituen jatorri erlijiosoekiko loturak.
(...).
1815ean, kultura erudituak ez zituen ezagutzen kultura herritarrak, haiek mespretxatzen ez zituenean.
Gehienez ere, iratzarraldi nazionalak zirikatuta, noizbehinka aurkitu zuen bere etorria eskualdeetako folkloreen ondarean.
Hala ere, hain zuzen ondare kultural horretantxe errotuta daude herriaren eta burgesia txikiaren mentalitatea.
Kultura iraunkorrak ziren hauek, menderik mende arian-arian mamituak; berauen jatorburuak
Aldakuntza politiko eta ekonomikoek ez zuten sobera aldarazi haien betidaniko gelditasuna.
Barru-barrutik kontserbakorrak ziren.
Hirietako kultura herritarrak izan ziren mugikorrago bakarrak, aldakorragoak ez esateagatik.
Baina 1815ean, batez ere landatarra zen Europa.
(...).
Kultura herritarrak
Haren ezberdintasun nabarrak ez zuen desegin ohitura, usario eta legenden ondare amankomuna.
Konfesio kristau ezberdinek ere nolabaiteko eraberdintasuna eman zioten guzti horri.
Hala ere, oro har, bere originaltasuna gordetzea lortu zuen kultura herritar bakoitzak.
(P. GERBOD).